Program „Czyste Powietrze” to polski program rządowy, którego celem jest poprawa jakości powietrza i zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez modernizację i termomodernizację budynków mieszkalnych. Audyt energetyczny odgrywa w nim kluczową rolę, ponieważ dostarcza niezbędnych informacji do planowania efektywnych działań modernizacyjnych. Poniżej znajdziesz szczegóły, jak audyt energetyczny łączy się z programem „Czyste Powietrze”.

1. Rola Audytu Energetycznego w Programie

• Audyt energetyczny pozwala na dokładne określenie zakresu prac termomodernizacyjnych, co ułatwia ubieganie się o dotację w ramach „Czystego Powietrza”.
• Raport z audytu wskazuje na najlepsze sposoby ograniczenia strat energii, co jest zgodne z celami programu — zmniejszeniem zapotrzebowania na energię i obniżeniem emisji.
• Dzięki audytowi właściciele budynków mogą oszacować koszty inwestycji i spodziewane oszczędności na energii, co pomaga w efektywnym planowaniu modernizacji.

2. Dotacje na Audyt Energetyczny

• W ramach programu „Czyste Powietrze” właściciele budynków mogą uzyskać dofinansowanie na przeprowadzenie audytu energetycznego. To wsparcie obejmuje część kosztów audytu, co jest szczególnie korzystne dla osób, które chcą przystąpić do programu, ale nie są pewne, jakie prace modernizacyjne są konieczne.
• Dofinansowanie audytu pozwala na uzyskanie profesjonalnej analizy bez ponoszenia pełnych kosztów, co zachęca do świadomego planowania termomodernizacji.

3. Kiedy Warto Wykonać Audyt?

• Audyt energetyczny jest szczególnie zalecany na etapie planowania działań termomodernizacyjnych, takich jak wymiana systemu ogrzewania, ocieplenie budynku czy montaż nowych okien.
• Może być wymagany dla osób, które ubiegają się o dotacje na bardziej zaawansowane prace modernizacyjne, ponieważ dostarcza dowodów na realne oszczędności energii.

4. Korzyści z Audytu w Kontekście Programu „Czyste Powietrze”

• Lepsze oszacowanie kosztów i zakresu prac: Audyt pozwala na precyzyjne ustalenie, jakie prace są niezbędne, co pomaga uniknąć zbędnych wydatków.
• Zwiększenie efektywności działań: Dzięki wskazówkom audytora właściciele mogą skupić się na najbardziej efektywnych rozwiązaniach, np. modernizacji systemu grzewczego czy instalacji OZE.
• Spełnienie wymogów do uzyskania dotacji: Program „Czyste Powietrze” stawia wymóg poprawy efektywności energetycznej, a audyt jest formalnym potwierdzeniem, że zaplanowane prace przyczynią się do ograniczenia zużycia energii i poprawy parametrów budynku.

5. Proces i Koszt Audytu w Programie „Czyste Powietrze”

• Osoby ubiegające się o dofinansowanie na audyt mogą skorzystać z dotacji pokrywającej część kosztów audytu, zazwyczaj od kilkuset do kilku tysięcy złotych, w zależności od zakresu prac i wielkości budynku.
• Dotacje na audyt są dostępne głównie dla osób o niższych dochodach lub planujących szeroko zakrojone termomodernizacje.

6. Audyt jako Potwierdzenie Efektów Termomodernizacji

• Po zakończeniu prac modernizacyjnych można przeprowadzić kolejny audyt energetyczny w celu zweryfikowania uzyskanych oszczędności. Wykazanie poprawy efektywności energetycznej budynku może być również istotne przy ubieganiu się o dodatkowe wsparcie finansowe na kolejne modernizacje.

Podsumowanie

Audyt energetyczny jest ważnym elementem w programie „Czyste Powietrze”, ponieważ:

• Ułatwia właścicielom budynków zaplanowanie działań termomodernizacyjnych.
• Pomaga w spełnieniu wymogów programowych dotyczących poprawy efektywności energetycznej.
• Pozwala na uzyskanie lepszych efektów modernizacji i zwiększenie oszczędności na kosztach energii.

Dzięki temu audyt jest nie tylko podstawą do ubiegania się o dotacje, ale także realnym wsparciem w optymalnym wykorzystaniu środków na poprawę komfortu cieplnego i ochronę środowiska.

Audyt energetyczny budynku jest ważny z kilku kluczowych powodów, które dotyczą zarówno oszczędności finansowych, jak i komfortu mieszkańców oraz ochrony środowiska. Oto, dlaczego warto go przeprowadzić:

1. Oszczędności Finansowe

• Audyt pozwala zidentyfikować źródła strat energii, co umożliwia ich eliminację. Dzięki temu rachunki za energię (np. ogrzewanie, prąd) mogą znacząco się zmniejszyć.
• Audytor wskazuje na konkretne działania, które przynoszą najlepszy zwrot z inwestycji, takie jak ocieplenie ścian, wymiana okien czy modernizacja systemów grzewczych.
• Z perspektywy właściciela nieruchomości to także inwestycja, która szybko się zwraca — zwykle w ciągu kilku lat od wprowadzenia zaleceń audytora.

2. Poprawa Komfortu Mieszkańców

• Audyt energetyczny pozwala zoptymalizować izolację budynku, co wpływa na bardziej stabilną temperaturę i mniejsze wahania ciepła w pomieszczeniach.
• Lepsza izolacja akustyczna i ograniczenie przeciągów sprawiają, że budynek staje się bardziej komfortowy do codziennego użytku.
• Dzięki analizie systemów wentylacyjnych audytor może wskazać na sposoby poprawy jakości powietrza w budynku, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie jego mieszkańców.

3. Wpływ na Środowisko

• Audyt umożliwia zmniejszenie zużycia energii, co przekłada się na mniejszą emisję gazów cieplarnianych, szczególnie jeśli budynek ogrzewany jest paliwami kopalnymi.
• Dzięki zaleceniom audytora można wdrożyć technologie odnawialnych źródeł energii (np. panele fotowoltaiczne, pompy ciepła), co dodatkowo zmniejsza ślad węglowy budynku.
• Budynki o wysokiej efektywności energetycznej pomagają w ochronie środowiska, co jest szczególnie ważne w walce z globalnym ociepleniem.

4. Wartość Nieruchomości

• Budynek o wysokiej efektywności energetycznej i niskich kosztach eksploatacji jest bardziej atrakcyjny na rynku nieruchomości.
• Certyfikat energetyczny, który często towarzyszy audytowi, stanowi wiarygodne świadectwo efektywności energetycznej budynku i może podnieść jego wartość przy sprzedaży lub wynajmie.
• W obliczu rosnącej świadomości ekologicznej wiele osób poszukuje nieruchomości o niskim zużyciu energii, co dodatkowo zwiększa ich atrakcyjność.

5. Spełnienie Wymagań Prawnych

• W wielu krajach, w tym w Polsce, certyfikaty energetyczne są wymagane przy sprzedaży lub wynajmie budynków. Audyt energetyczny jest więc ważnym krokiem w uzyskaniu niezbędnej dokumentacji.
• Audyt może być także wymagany przy ubieganiu się o dofinansowanie lub dotacje na termomodernizację, np. z programu „Czyste Powietrze” w Polsce.

6. Podstawowe Dane do Termomodernizacji

• Audyt energetyczny dostarcza pełnych danych na temat zapotrzebowania budynku na energię, co pozwala na skuteczne planowanie termomodernizacji.
• Rekomendacje audytora ułatwiają podjęcie decyzji o najważniejszych inwestycjach, wskazując, które rozwiązania są najbardziej opłacalne i korzystne dla budynku.

1. Wstępna Analiza i Przygotowanie do Audytu

• Cel audytu: Ustalany jest zakres oraz główne cele audytu, np. obniżenie kosztów ogrzewania, zmniejszenie zużycia energii elektrycznej.
• Zebranie danych: Audytor prosi właściciela o dostarczenie podstawowych informacji, takich jak: rachunki za energię, projekt budynku, dane o używanych systemach grzewczych i klimatyzacyjnych oraz o okresie eksploatacji.
• Przegląd dokumentacji technicznej: Przeprowadza się analizę dokumentacji, w tym planów budynku, danych dotyczących instalacji i wyposażenia energetycznego.

2. Inspekcja Obiektu

• Ocena stanu technicznego budynku: Audytor przeprowadza wizytę na miejscu, aby ocenić elementy, które wpływają na zużycie energii (np. izolacja, systemy ogrzewania, wentylacja).
• Pomiar parametrów energetycznych: Dokonuje się pomiarów, takich jak temperatura, zużycie energii elektrycznej, szczelność okien, izolacja ścian.
• Analiza termowizyjna (opcjonalnie): W celu wykrycia strat ciepła audytorzy często stosują kamery termowizyjne, które pomagają zlokalizować słabe miejsca w izolacji budynku.

3. Analiza Zużycia Energii i Kosztów

• Ocena kosztów energetycznych: Porównuje się rachunki za energię z wynikami pomiarów, co pozwala na dokładne oszacowanie rzeczywistego zużycia energii.
• Identyfikacja strat energii: Na tym etapie określa się, gdzie i dlaczego występują straty, np. przez nieszczelne okna, nieizolowane ściany lub przestarzałe systemy grzewcze.
• Symulacje i obliczenia: Czasami przeprowadza się symulacje komputerowe, które pomagają w przewidywaniu efektów proponowanych zmian.

4. Propozycje Ulepszeń

• Opcje modernizacji: Na podstawie analizy audytor przygotowuje listę działań, które mogą poprawić efektywność energetyczną, np. ocieplenie budynku, wymiana kotła, instalacja paneli słonecznych.
• Kosztorys: Audytor wycenia potencjalne koszty wprowadzenia zmian oraz szacuje zwrot z inwestycji (ROI).
• Plan działań: Opracowywany jest szczegółowy plan, który zawiera zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe rozwiązania.

5. Raport z Audytu

• Raport końcowy: Audytor przygotowuje raport zawierający szczegółowe wyniki analizy, rekomendacje oraz przewidywane oszczędności energetyczne.
• Omówienie raportu: Raport jest przedstawiany właścicielowi, często z objaśnieniem wyników i rekomendacji, co ułatwia podjęcie decyzji dotyczących wdrożenia proponowanych rozwiązań.

6. Monitorowanie (opcjonalne)

• Wdrażanie rekomendacji: W przypadku wdrożenia zaleceń audytor może przeprowadzić dodatkową wizytę kontrolną, aby ocenić ich efekty.
• Pomiar wyników: Sprawdzane jest, czy wprowadzone zmiany rzeczywiście przynoszą oczekiwane oszczędności i poprawę efektywności energetycznej.

Audyt energetyczny domu jednorodzinnego może wykonać jedynie osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia i wiedzę z zakresu efektywności energetycznej budynków. W Polsce obowiązują konkretne wymagania dotyczące kwalifikacji audytorów energetycznych:

1. Certyfikowany Audytor Energetyczny

• Audytor energetyczny powinien mieć wykształcenie techniczne lub inżynieryjne oraz specjalistyczne szkolenia i certyfikaty uprawniające do przeprowadzania audytów energetycznych.
• Certyfikacja audytora jest często nadawana przez różne instytucje specjalizujące się w efektywności energetycznej, takie jak np. Krajowa Agencja Poszanowania Energii (KAPE).

2. Inżynier Budownictwa lub Osoba z Uprawnieniami Budowlanymi

• W wielu przypadkach audyt może również przeprowadzić inżynier budownictwa lub osoba posiadająca uprawnienia budowlane, które obejmują znajomość technologii grzewczych, budowlanych i energetycznych.
• Ważne jest, aby specjalista znał przepisy prawne i normy obowiązujące w zakresie oceny efektywności energetycznej.

3. Specjaliści z Firm Audytowych lub Doradztwa Energetycznego

• Na rynku działają firmy specjalizujące się w przeprowadzaniu audytów i doradztwie energetycznym, zatrudniające certyfikowanych audytorów i specjalistów ds. efektywności energetycznej.
• Firmy te oferują kompleksowe usługi, w tym pomiary, analizę danych, sporządzanie raportów i doradztwo przy wprowadzaniu zmian w gospodarstwie domowym.

4. Specjaliści z Uprawnieniami do Sporządzania Świadectw Energetycznych

• Od 2023 roku zgodnie z ustawą o charakterystyce energetycznej budynków, świadectwo charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe dla każdego nowo budowanego budynku oraz przy jego sprzedaży lub wynajmie. Tego rodzaju certyfikat może sporządzić specjalista z odpowiednimi uprawnieniami i wiedzą w zakresie efektywności energetycznej.

5. Jak Wybrać Audytora Energetycznego?

• Sprawdzenie kwalifikacji: Upewnij się, że osoba wykonująca audyt posiada odpowiednie certyfikaty oraz doświadczenie.
• Opinie i rekomendacje: Warto sprawdzić opinie lub rekomendacje innych klientów, którzy skorzystali z usług audytora.
• Zakres usług i koszt: Zwróć uwagę na to, co obejmuje audyt, jakie pomiary będą wykonane i jaka jest cena usługi.

Audyt przeprowadzony przez wykwalifikowaną osobę nie tylko spełnia wymagania formalne, ale też daje pewność, że wyniki będą dokładne i przydatne w kontekście obniżenia kosztów i poprawy efektywności energetycznej domu.

Audytor energetyczny ocenia różne elementy budynku, które wpływają na zużycie energii oraz komfort cieplny. Poniżej znajdują się kluczowe obszary, które są brane pod uwagę w trakcie audytu energetycznego:

1. Izolacja Termiczna i Konstrukcja Budynku

• Ściany, dach i podłoga: Audytor sprawdza grubość i jakość izolacji termicznej, a także materiały, z których są wykonane. Słaba izolacja skutkuje większymi stratami ciepła.
• Okna i drzwi: Ocenia się szczelność i izolacyjność okien oraz drzwi. Nieszczelne okna i drzwi to częsty problem, przez który ucieka ciepło.

2. Systemy Grzewcze

• Rodzaj i efektywność systemu grzewczego: Audytor analizuje typ systemu grzewczego (np. kotły gazowe, pompy ciepła) oraz jego sprawność. Starsze urządzenia grzewcze mogą być mniej efektywne, co generuje wyższe koszty.
• Stan techniczny i konserwacja: Regularnie serwisowane urządzenia działają wydajniej. Audytor sprawdza, czy system grzewczy jest dobrze utrzymany i czy wymaga modernizacji.
• Regulacja temperatury: Weryfikacja, czy w budynku są zastosowane termostaty i systemy automatycznej regulacji ciepła, które pomagają w zarządzaniu zużyciem energii.

3. System Wentylacji i Klimatyzacji

• Rodzaj wentylacji: Audytor sprawdza, czy budynek jest wyposażony w wentylację naturalną, mechaniczną, czy hybrydową. Dobrze działający system wentylacji jest istotny dla jakości powietrza, ale może też powodować straty ciepła.
• Recyrkulacja ciepła (rekuperacja): W przypadku systemów wentylacji mechanicznej ocenia się efektywność rekuperatora, który odzyskuje ciepło z powietrza wywiewanego z budynku.

4. Instalacja Elektryczna i Oświetlenie

• Zużycie energii elektrycznej: Analizowane jest zużycie energii przez różne urządzenia elektryczne, które mogą znacząco wpływać na koszty.
• Efektywność oświetlenia: Audytor ocenia rodzaj zastosowanego oświetlenia (np. LED, tradycyjne żarówki) oraz ewentualne możliwości oszczędności poprzez modernizację.

5. Źródła Odnawialne

• Fotowoltaika, kolektory słoneczne, pompy ciepła: Jeżeli w budynku są zainstalowane źródła energii odnawialnej, audytor ocenia ich efektywność, sprawdzając, na ile są one w stanie pokryć zapotrzebowanie budynku na energię.
• Potencjał do zainstalowania OZE: Audytor ocenia również możliwości techniczne i ekonomiczne montażu źródeł odnawialnych, jeśli jeszcze nie są zamontowane.

6. System Ciepłej Wody Użytkowej (CWU)

• Rodzaj i efektywność systemu: Audytor sprawdza, w jaki sposób budynek podgrzewa wodę (np. poprzez piec gazowy, kolektory słoneczne, pompy ciepła).
• Straty ciepła: Oceniane są potencjalne straty ciepła na odcinkach, gdzie ciepła woda jest transportowana (np. przez nieszczelne rury lub brak izolacji).

7. Mostki Termiczne

• Lokalizacja i eliminacja mostków cieplnych: Audytor poszukuje miejsc, gdzie może dochodzić do niekontrolowanego przenikania ciepła. Mostki cieplne powstają najczęściej na styku różnych materiałów (np. okien z murem) i są częstym źródłem strat energii.

8. Analiza Rachunków za Energii

• Analiza kosztów: Audytor analizuje rachunki za energię z ostatnich miesięcy lub lat, aby ocenić dotychczasowe zużycie oraz koszty i zestawić je z wynikami inspekcji budynku.

9. Symulacje i Scenariusze Poprawek

• Symulacje zużycia energii: W niektórych audytach przeprowadza się symulacje komputerowe, które pozwalają oszacować wpływ proponowanych zmian.
• Rekomendacje i ROI: Audytor sporządza rekomendacje dotyczące ulepszeń wraz z oszacowaniem kosztów i zwrotem z inwestycji (ROI) dla każdego z rozwiązań.

Koszt audytu energetycznego zależy od wielu czynników, takich jak wielkość i rodzaj budynku, zakres audytu oraz region, w którym jest wykonywany. Poniżej przedstawiam orientacyjne widełki cenowe oraz czynniki wpływające na ostateczną cenę audytu.

Średni Koszt Audytu Energetycznego w Domu Jednorodzinnym

• Małe domy jednorodzinne (do 150 m²): Koszt audytu wynosi zazwyczaj od 800 do 1500 zł.
• Średnie domy jednorodzinne (150–300 m²): Koszt może wzrosnąć do 1500–2500 zł, w zależności od dokładności audytu i wymaganych pomiarów.
• Duże domy lub budynki wielorodzinne: W przypadku większych budynków koszty mogą wynosić od 2500 zł wzwyż, a szczegółowy audyt dla dużych nieruchomości może sięgać nawet 5000 zł.

Czynniki Wpływające na Koszt Audytu

1. Zakres audytu:

   • Audyt podstawowy: Analiza izolacji, systemów grzewczych, wentylacji i rachunków. To najbardziej podstawowy zakres audytu, co może obniżyć cenę.
   • Audyt rozszerzony: Obejmuje dodatkowe pomiary, jak termowizja, szczegółowa analiza systemów OZE, rekomendacje z symulacjami i analiza ROI. Taki audyt jest bardziej czasochłonny, co może podnieść cenę o około 20-40%.

2. Rodzaj budynku:

   • Większe domy lub budynki o skomplikowanej konstrukcji wymagają więcej pracy i dokładniejszej analizy, co zwiększa koszty audytu.

3. Lokalizacja:

   • Ceny mogą różnić się w zależności od regionu. W większych miastach koszt audytu może być wyższy niż w mniejszych miejscowościach.

4. Certyfikaty i doświadczenie audytora:

   • Doświadczeni audytorzy lub firmy z renomą mogą oferować swoje usługi po wyższych stawkach, ale ich raporty często są bardziej szczegółowe i uwzględniają nowoczesne metody analizy.

5. Zastosowanie dodatkowych technologii:

   • Analiza termowizyjna: Badanie kamerą termowizyjną jest zazwyczaj dodatkowo płatne, często od 200 do 500 zł.
   • Symulacje komputerowe i modelowanie energetyczne: Specjalistyczne oprogramowanie do symulacji zużycia energii to dodatkowy koszt, zwłaszcza jeśli klient życzy sobie różnych scenariuszy modernizacji.